Zebranie Prezydium Komitetu Chemii PAN

18 marca 2025 roku odbyło się w trybie zdalnym II zebranie Prezydium Komitetu Chemii PAN kadencji 2024–2028. Głównym tematem posiedzenia w rozszerzonym składzie była dyskusja nad działaniami Komitetu w 2025 roku.

Przewodniczący po zatwierdzeniu porządku obrad, poinformował, że 4 lipca w Warszawie planowane jest otwarcie plenerowej wystawy poświęconej włoskim podróżom Marii Skłodowskiej-Curie, której współorganizatorem jest Komitet Chemii PAN.

Podjęto jednomyślnie decyzję, że tematem przewodnim najbliższego, IV posiedzenia plenarnego, które odbędzie się 11 kwietnia 2025 roku w Łodzi, oraz kolejnego, będzie kształcenie i dydaktyka na różnych etapach edukacji. W ramach spotkania zaproszeni goście wygłoszą wykłady poświęcone różnym aspektom tych zagadnień oraz omówią kluczowe wyzwania związane z edukacją przyszłych chemików. Podczas najbliższego posiedzenia plenarnego zaplanowano także prezentację planu pracy pięciu stałych Komisji KCh PAN w obecnej kadencji.

Znaczną część obrad Prezydium poświęcono rozważeniu możliwości przyznawania nagród przez Komitet Chemii PAN. Przewodniczący zwrócił uwagę, że komitety naukowe PAN mają prawo ustanawiać własne nagrody, dostosowane do specyfiki swojej dyscypliny naukowej oraz danej grupy docelowej (np. młodzi naukowcy). Podkreślił jednocześnie, że nowa nagroda nie powinna dublować już istniejących wyróżnień, w tym przyznawanych w obrębie Wydziału III PAN. W związku z tym, że nauki chemiczne są reprezentowane przez najliczniejszą grupę badaczy w obrębie nauk ścisłych, postulowano możliwość przyznawania więcej niż jednej nagrody rocznie. Podkreślono również, że ustanowienie nagrody dla młodych naukowców za najlepszą publikację w danym roku mogłoby znacząco wesprzeć ich rozwój na wczesnym etapie kariery. Dyskutowano także o możliwości przyznawania corocznej nagrody za popularyzację nauk chemicznych, która mogłaby przyczyniać się także do zwiększania świadomości społecznej na temat roli chemii we współczesnym świecie. Podkreślono, że promowanie osiągnięć naukowych w sposób przystępny i atrakcyjny, z wykorzystaniem powszechnie dostępnych narzędzi/platform, może nie tylko wzmacniać rozpoznawalność chemii – jako dyscypliny naukowej, ale także zwiększać jej pozytywny odbiór w społeczeństwie. Zdecydowano o przygotowaniu regulaminu nagród, który będzie następnie omówiony na posiedzeniu Komitetu.

Na zebraniu zwrócono również uwagę na potrzebę przeprowadzenia debaty podczas jednego z posiedzeń Komitetu na temat publikowania wyników badań oraz wypracowania odpowiednich praktyk w środowisku chemików, które powinny być wspierane rozwiązaniami systemowymi, a nie odwrotnie. Podkreślono, że skutki polityki publikacyjnej są długofalowe, dlatego zawsze warto stawiać na wysoką jakość badań naukowych.

Na koniec ustalono agendę wiosennego posiedzenia plenarnego Komitetu Chemii PAN w Łodzi. Przewodniczący poinformował także, że planuje organizację letniego posiedzenie plenarnego w czerwcu; dokładna data i miejsce będzie podana wkrótce.