Inauguracja wystawy pt. „Maria Skłodowska-Curie we Włoszech: trzy podróże, jedna pasja”
4 lipca 2025 roku przy Krakowskim Przedmieściu 66 w Warszawie o godz. 12, odbyło się uroczyste otwarcie plenerowej wystawy pt. „Maria Skłodowska-Curie we Włoszech: trzy podróże, jedna pasja”.

Data inauguracji, jak i jej miejsce nie były przypadkowe. Tego dnia przypada bowiem 91. rocznica śmierci Marii Skłodowskiej-Curie, zaś dobrana przestrzeń wystawowa ulokowana jest tuż obok miejsca, w którym Noblistka przeprowadzała pierwsze doświadczenia chemiczne.
Uroczystość rozpoczął Przewodniczący Komitetu Chemii PAN, prof. Paweł Kulesza, który przypomniał zgromadzonym gościom historię budynku przy Krakowskim Przedmieściu 66 – dawnej siedziby Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. To właśnie tu, pod koniec XIX wieku, 23-letnia wówczas Maria Skłodowska, dzięki uprzejmości kuzyna, Józefa Boguskiego, odbyła kurs chemii analitycznej, który ukształtował podstawy jej przyszłych odkryć w Paryżu. Jak sama podkreślała „Gdyby mnie w Warszawie dobrze nie nauczyli analizy chemicznej (…), nie wydzieliłabym radu”.
Organizatorami wydarzenia jest Komitet Chemii PAN, Stacja Naukowa PAN w Rzymie, Wydział Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, Polskie Towarzystwo Chemiczne oraz Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Projekt dofinansowano w ramach programu „Otwarta Nauka” PAN. Patronat honorowy nad wystawą objęli: Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ambasada Włoch w Warszawie, Ambasada RP w Rzymie, Konsulat Generalny RP w Mediolanie, NAWA oraz Musée Curie w Paryżu.
Wśród przybyłych gości znaleźli się m.in.: Chargé d’affaires Republiki Włoskiej w Polsce, dr Vincenzo Spinelli, Barbara Gołębiowska (dyrektorka Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie), dr Damian Syjczak (Zastępca Przewodniczącego Rady NAWA), prof. Sławomir Sęk (Dziekan Wydziału Chemii UW), prof. Rafał Latajka (I Wiceprezes PTChem), prof. Krzysztof Miecznikowski (Sekretarz PTChem), prof. Agnieszka Adamczyk-Woźniak (Przewodnicząca OW PTChem), prof. Zbigniew Galus (UW), Ilaria Taddeo (Wicedyrektorka Włoskiego Instytutu Kultury), a także Dorota Rusinowska (Dyrektorka Biura Organizacyjnego PAN) oraz przedstawiciele organizacji partnerskich i dziennikarze.
Podczas wystąpień inauguracyjnych prof. Marcin Górecki (IChO PAN) oraz Agnieszka Stefaniak-Hrycko (dyrektorka Stacji Naukowej PAN w Rzymie), przybliżyli kulisy powstawania projektu, podkreślając, że wystawa pokazuje mało znane aspekty z życia Marii Skłodowskiej-Curie: jej trzy podróże do Włoch w latach 1911, 1918 i 1931. Pobyty te choć rzadko wspominane nawet w najnowszych biografiach, miały jednak fundamentalne znaczenie dla badań nad radioaktywnością we Włoszech. Były nie tylko naukowymi wyjazdami, lecz także okazją do budowania międzynarodowych współprac naukowych, które wkrótce potem zaowocowały m.in. powstaniem słynnej grupy Enrico Fermiego na Uniwersytecie Rzymskim – La Sapienza (w 1926 roku).
Głos zabrał również dr Vincenzo Spinelli, chargé d’affaires Ambasady Włoch w Polsce, który odczytał list Ambasadora Włoch, podkreślając ważną rolę współpracy polsko-włoskiej, w tym znaczenie samej wystawy, a także: dyrektorka Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie, Barbara Gołębiowska, prof. Sławomir Sęk z Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Krzysztof Miecznikowski z Polskiego Towarzystwa Chemicznego i reprezentująca PAN, dyr. Dorota Rusinowska. Wprowadzenia do wystawy dokonała natomiast graficzka i współtwórczyni koncepcji – Kasia Ellert (Stacja Naukowa PAN w Rzymie).
Po odwiedzeniu wystawy, goście przeszli do Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie przy ul. Freta 16, gdzie mieli możliwość zwiedzenia wystawy czasowej pt. „Kim jesteś, Mario?”, z oprowadzeniem edukacyjnym pani Aleksandry Grabowskiej z Muzeum.
Wystawa plenerowa na Trakcie Królewskim przy Krakowskim Przedmieściu 66 będzie dostępna do 17 sierpnia 2025 r., a dzięki współpracy ze Stacją PAN w Rzymie zostanie także zaprezentowana we Włoszech – w miastach, które odwiedziła Noblistka (Genua, Piza, Rzym).
Galeria
Fot. Biuro Komunikacji PAN